de rauwe kant van rouw Het is alweer bijna een jaar geleden dat mijn vader overleed. In de eerste maanden was ik er veel mee bezig, en dan had de herinnering aan hem een rauw randje. Van die ogenschijnlijk kleine momenten die je met een ruk in de realiteit brengen dat iemand er niet meer is. Zoals wanneer ik in mijn apps omlaag scrolde en dan opeens zijn naam voorbij zag komen. Of het moment dat zijn verjaardag eraan zat te komen, of kerstmis en dat ik hem geen kaart meer hoefde te sturen... Au! Ja, rauw voelde die rouw. En ondanks dat het jaar nog niet voorbij is, zijn de gedachten die ik de laatste tijd aan hem heb vooral van een zachte aard, zoals 'dit zou hij ook vast leuk hebben gevonden'. Soms is hij even heel nabij, ook al kan ik niet meer op die aardse manier met hem communiceren. Ik noem het een contactje met boven, die me een glimlach ontfutselt. Dit zo schrijvende, had ik nou uitgerekend vandaag weer zo'n rauw moment. Dat ik deze blog zit te schrijven, zal er vast mee van doen hebben. Tja, het jaar is nog niet voorbij... Ik herken de fasen van de rouwverwerking in mijn eigen ervaringen, maar laat het vooral komen zoals het komt. Ik doe er dus niet heel bewust iets mee. Maar er is één ding waar ik wel bewust iets mee ben gaan doen en dat is het schilderen van de plek waar ik mijn vaders as verstrooide. magische momenten Op de dag die zijn verjaardag zou zijn geweest was ik daar samen met mijn man en ons moppie, onze hond. Mijn vader was ook zo dol op haar! We waren bij een riviertje in het zuiden van Limburg op een zonovergoten dag. In mijn herinnering was er heel veel en vooral ook heel mooi licht... en ook in figuurlijke zin ervoer ik het als heel licht. Dat as verstrooien ook vreugde en licht kan brengen, dat had ik niet verwacht! Het was een moment buiten de tijd. Tijdens de wandeling er naartoe begon dat al, en ervoeren we dat we geleid werden naar precies die ene opening in de begroeide oever waar we bij het water konden komen. Vanaf het pad kon je die opening niet zien, en toch werd ik het weiland ingestuurd. Het pad waarop we liepen boog af naar links parallel aan de rivier en rechts was een weiland, dus het was logisch om naar links te wandelen tot we een geschikt plekje zouden vinden. Maar mijn lichaam stuurde me al naar rechts, het weiland in. En ja, daar aan het einde van de weide was inderdaad een smal rotsig paadje omlaag naar het water. Magisch toch! En op de terugweg was daar weer zo'n magisch moment, wandelend door het weiland, toen we werden begroet door twee zwart blauwe vlinders die met ons mee fladderden. We keken elkaar aan en wisten 'dit is een teken van boven'. Ik had bovendien nog nooit zulke prachtige vlinders met die diepblauw-zwarte kleur gezien. schilderen De plek waar we mijn vaders as verstrooiden, waar de zon zo verstillend op het water scheen met de volle bomen en struikgewas aan de oevers, dat riviergezicht had ik in de week erna al op het doek geschilderd. Met schilderen kan ik denk ik ook verwerken: in elke laag die ik aanbreng ben ik weer even daar, sta ik stil, en doorleef het als het ware nog eens. Het schildersdoek bleef vervolgens een half jaar onaangeroerd op mijn ezel staan. Tot afgelopen weekend, toen kwamen de zwart blauwe vlinders opeens weer in gedachten, en wist ik: die horen erbij! Voor mijn schilderij zittend, voelde ik intuïtief aan dat de vlinders aan de linker kant horen. En als ik erover nadenk is dat ook zo mooi kloppend: dat is waar het water naar toe stroomde, samen met zijn as. De rechterkant van het schilderij staat nog open, is ook nog niet af. Die kant voelt als de plek voor mijn moeder. Daar waar het water vandaan komt, het bekken, de bron. Ze is er nog, al leeft ze al een tijdje in een andere sfeer, in een vergevorderde fase van dementie. Welk teken precies bij haar ziel naar voren komt, zal ik nog zien, maar het doek wacht met eerbied... eerbied Eerbied, een mooi woord eigenlijk, ik gebruik het niet vaak. Bij het verwerken van mijn vaders overlijden, komt het woord wel op. Ik heb nog zoveel meer eerbied gekregen voor dit grootse proces van het loslaten van ons lichaam en het overgaan van onze ziel. Het schilderen is daarmee niet alleen een eerbetoon aan waar ik vandaan kom, een eerbetoon aan mijn ouders. Het is voor mij ook een eerbetoon aan de oorsprong voorbij mijn ouders, aan de magie van het leven wat zoveel meer is dan we in onze dagdagelijkse manier van denken soms lijken te geloven. Mijn schilderij geeft me een tastbare herinnering aan die magische momenten die voor mij meer werkelijkheid zijn. Eerbied voor het wezenlijke waar geen woorden voor zijn. ✨ Petra Mijn schilderij in wording: Klik hier om te bewerken. Ik werd gevraagd mijn eigen vorm te tonen. Als voltooiing van een rijke en intensieve opleiding in systemisch werken. Ik was tot nu toe nog niet zo van de opstellingen, en heb daar gedurende de opleiding veel moois in mogen ervaren. Vooral de magie van de werking van een opstelling heeft me het afgelopen jaar meermaals diep geraakt. Toch was het doen van een opstelling niet persé mijn vorm. Wel was ik dichterbij mijn eigen zielenmissie in mijn werk gekomen. En laat ik nou járen geleden een dialoogvorm hebben beoefend die daar precies bij aansluit! Ik heb besloten die af te stoffen en in een nieuw jasje te gieten, en hoe systemisch dat die is. de essentie in mijn werk Eerst over hoe ik nieuwe woorden vond voor waar het mij om te doen is in mijn werk. Gedurende de opleiding kwamen vele bijzondere voorgangers in het systemisch werken voorbij. Tot en met een theoloog des vaderlands... wellicht niet de meest systemisch geschoolde professional, maar laat ik nou via hem tot de woorden komen waar het mij in de essentie om gaat in mijn werk: het heilige tussen ons openen. Eerder noemde ik dat in meer gangbare taal 'de potentie in teams naar voren halen', maar dat klinkt me nu bijna te gewoon in de oren. Je zou natuurlijk kunnen zeggen dat het heilige naar voren halen in wezen ook over potentie gaat. Maar zoals ik het bedoel gaat het een stapje verder dan wat we normaliter onder 'potentie' verstaan. Bij potentie gaat het vaak over onze kwaliteiten nog meer benutten en laten stromen om zo de effectiviteit van het team te vergroten. Bij de heiligheid naar voren te halen, denk ik aan onze grootsheid belichamen. Die grootsheid gaat over onze diepste eigenheid, ons eigen licht, ons hogere zelf. Wanneer we samen met anderen allemaal ons hogere zelf belichamen, dan opent zich werkelijk iets heiligs tussen ons... Waar twee of meer in mijn naam aanwezig zijn... Mijn vorm in systemisch werken gaat dus over mijn en jouw hogere zelf uitnodigen in dialoog met elkaar. Op deze wijze in dialoog zijn, brengt de heiligheid tussen ons. Daar gaat "Waar twee of meer in mijn naam aanwezig zijn, daar ben ik in hun midden"* volgens mij over. En 'ik' zie ik dan als onze diepste, goddelijke bron, de plek in onszelf en tussen ons waar we één zijn. Dus die eenheid, die heiligheid is tussen ons geopend wanneer we vanuit ons hogere zelf bijeen komen. Ik noem deze vorm van dialoog 'communicatie vanuit het lege midden'. Het lege midden is een term die in systemisch werken veel wordt gebruikt en staat voor de plek van 'Zijn' zonder oordelen. Het is het Zijn dat om overgave aan het hier & nu vraagt. Deze plek van Zijn is inherent in verbinding met het grotere systeem waarin we allemaal één zijn en van waaruit we tegelijkertijd onze unieke bijdrage hebben. Ik ervaar het lege midden als de bron waar we uit spreken wanneer we 'communicatie vanuit het lege midden' met elkaar beoefenen. wat ervaar je dan? Misschien ken je het al, het is ook zo dichtbij. In de vonk die in een gesprek over en weer gaat en je de tijd laat vergeten. Het is diep eigen. Het ligt voor onze voeten als potentieel te wachten tot we ons ware zelf omarmen en openen tussen elkaar. Wat je ervaart wanneer je vanuit je ware, hogere zelf in dialoog met de ander bent, is de paradox van autonomie en verbondenheid. Je bent méér jezelf én meer in verbinding dan ooit. Het maakt niet eens meer uit wie er dan spreekt, we zijn één met het veld waaruit wijsheid beweegt en zijn er instrument van geworden. En het bijzondere is ook dat jij jouw eigen stem blijft houden, op jouw eigen wijze een zijde van de diamant laat schitteren. Je ervaart ook een sterk besef van verbondenheid met alles, en dat wat je zegt of onderzoekt het grotere geheel dient. En omdat je daar zo diep mee verbonden bent, dient datgene wat het geheel bedient ook jouw hogere, ware zelf. Het vervult en verrijkt je tegelijkertijd. En het maakt dan in wezen niet meer uit wie er spreekt, als hetgeen wat aan het licht wil komen, maar gedeeld wordt. Tijd, ik noemde het eerder al even: die valt weg in deze vorm van samen Zijn. Je bent samen helemaal aanwezig in het hier & nu. Bestaat tijd eigenlijk wel? hoe doe je dat? Ook hier geldt weer een paradox: we zijn al één in het grote veld van Leven en daarom is de mogelijkheid voor deze vorm van dialoog alom aanwezig én toch kan het niet altijd en overal. Het vraagt namelijk ook iets van de deelnemende leden. Het vraagt van elke deelnemer overgave aan ieders hogere zelf. Dat kan op weerstand stuiten. Ons ego wil dat niet... dan sta je voor de uitnodiging om die stem met mildheid te kunnen laten. Niet verketteren, maar laten. Je hoeft niet hard te werken, maar het vraagt een ander soort inspanning, deze overgave. En met die overgave, is er ook een inherent willen geven aan wat groter is dan ik afzonderlijk ben. Dat gaat vóór. Ook vraagt het een continue staat van alertheid, want de groeven van ons afgescheiden denken zijn diep, en kunnen -zeker wanneer het spannend wordt- de kop op steken en de boel willen saboteren. Kortom, het vraagt bewustzijn en commitment. toekomst Jaren geleden beoefende ik deze vorm van dialoog dus al. Ik was erbij toen we dit in de spirituele gemeenschap waar ik toen aan deelnam voor het eerst in gesprekskringen ervoeren en verder ontwikkelden. En het mooie is: bewustzijn beweegt verder. Wat in 2005 nieuw en voor een paar mensen toegankelijk was, is nu veel breder beschikbaar. Dat is hoe bewustzijn werkt.** Ik voorzie dus dat naarmate we meer en meer bewust worden en genoeg krijgen van ons ego die aan het stuur zit, dat we stilaan ook meer toe zijn aan deze vorm van dialoog. Dat we verlangen om met elkaar te creëren vanuit ons diepe besef van eenheid. Ik voorzie dat we dit ook in organisaties gaan beoefenen. Waar meditatie 20 jaar geleden nog mega spiri was, is het nu gemeengoed. Je kunt al tijdens je lunch in menig stilteruimte mediteren. Dus de volgende stap komt eraan! Waarom zouden we dat willen? Omdat deze vorm van dialoog ons ten diepste voedt. Omdat met 'communicatie vanuit het lege midden' de oplossingen beschikbaar zijn die we niet in onze afzonderlijke ik-jes hadden kunnen bedenken. Omdat daar de vernieuwing vandaan komt waar we zo naar zoeken. Omdat je via deze vorm van dialoog bij kan dragen aan het grotere geheel vanuit jouw diepste zelf. En dat is met al je kennis en ervaringen die je in je rugzak meeneemt; wat nodig is, zal je dan ook gebruiken... En nog veel meer, wat zich in de beoefening zal tonen. Ik wens ons deze ervaring en toepassing toe! ✨ Petra * Deze bekende uitspraak komt oorspronkelijk uit het evangelie van Mattheus. ** Denk hierbij ook aan het werk van Rupert Sheldrake en wat hij morfogenetische velden noemt. Daarmee beschrijft hij dat naarmate meer mensen een bepaalde vaardigheid onder de knie hebben, des te gemakkelijker en sneller zullen anderen zich deze eigenschap verwerven. De uitvoering hoeft niet perfect te zijn. Het gaat om de moed om een nieuwe creatie naar buiten te brengen, geboren te laten worden. Vanuit het 'al goed zijn' te mogen leren wat daarmee de volgende stap is. Ik mijmer de afgelopen dagen op 'meesterschap' en wat dat voor mij betekent. En hoe verhoudt die zich tot een perfecte uitvoering? De aanleiding is de afronding van een systemische opleiding waarin een groot aantal professionals met ons deelneemsters -9 vrouwen- deelden wat hun bijdrage in systemisch werken is. Naar de afronding toewerkend, waren wij uitgenodigd om onze eigen stem te laten horen door onze eigen vorm van systemisch werken met de groep te delen. Daar had ik veel werk ingestoken. Ter inspiratie had ik kaarten geschilderd, voor elke vrouw één met daarop de afbeelding van mijn werkvorm. Deze werkvorm is een manier van met elkaar in dialoog zijn, waarbij ik mijn oude liefde van 'verlichte communicatie' nieuw leven heb ingeblazen en omgedoopt tot 'communicatie vanuit het lege midden'. Daarover een andere blog wanneer die zover is. De uitvoering was niet perfect. Dat vond ik althans, en was zeker niet gebaseerd op de enthousiaste en positieve reacties van mijn mededeelneemsters. Maar voor mij bleef het knagen en baalde ik in eerste instantie van die naar mijn idee niet perfecte uitvoering. Die stem ging van 'shit, ik had het toch zo mooi voorbereid' naar 'ik had het beter aan moeten voelen en moeten schakelen in het moment, waarom heb ik nou vastgehouden aan de vorm die ik met de groep wilde delen?' tot 'verdorie, dit is mijn stem, dit is de vorm waarmee ik iets wezenlijks heb te delen, die roep wil ik niet negeren'. Een paar dagen later kwam een diepere beweging op gang. Inmiddels weet ik dat ik even bezinningstijd nodig heb, dus ik heb het proces haar gang laten gaan. En het was dus juist dat schuren van de imperfectie, die mij in beweging zette. Was het in mijn ogen perfect geweest, dan had ik er een strik omheen gedaan en klaar. Alhoewel... zo zwart wit is het natuurlijk ook niet. Een sprankelend einde was heerlijk geweest, maar goed, het ging zoals het moest gaan en dat heeft me weer een laagje dieper in mezelf gebracht. Weer een dag of wat later, al fietsend door het Austerlitzse bos op weg naar mijn werk, dienden zich spontaan inzichten aan die alle twijfels en knagen van tafel veegden. Het leek wel een opstelling, waarin allerlei helende bewegingen door die inzichten ontstonden. Op mijn werk aangekomen liep ik vol energie naar mijn eerste afspraak, en die bleek warempel uitgevallen te zijn. Wow, zomaar een leeg moment in mijn agenda. Ik wist al wat ik wilde doen. Aan mijn bureau zittend, rolden de inzichten zo op papier. Wat bracht deze niet perfecte uitvoering mij veel. Ik las ze later die middag thuis voor en mijn man zei ‘wat mooi, uit welk boek heb je die?’ 🥰 Mijn eigen wijsheid, mijn eigen stem, daar komen ze uit! Hier zijn ze:
Ik laat ontstaan wat mijn volgende blog is, ik ben benieuwd! ✨ Petra |
petra takJaren terug verbaasde ik me al eens toen ik rondkeek in de boekenafdeling van Himalaya (spirituele winkel die floreerde in de Warmoesstraat in Amsterdam) over hoe we omringd worden door zóveel wijze vrouwen en mannen, meesters en heksen, goeroes en mediums. Wat een rijkdom van onschatbare waarde! ArchievenCategorieën |